Ба истиқболи Рӯзи Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон -16 ноябр
Ҷашни “Рӯзи Президент” дар бисёр кишварҳои ҷаҳон ҳамчун рӯзи эҳёи таърихи бузургон ва абармардони миллӣ ҷашн гирифта мешавад. Мардуми тамаддунпавари тоҷик ин Рӯзро на танҳо ҷашни мардумӣ, балки рӯзи эҳёи таърихи таърихсозон ва фарзандони фарзонаи худ медонанд, ки бо тантана ва ифтихор таҷлил мегардад. Ин Рӯз нишонаи олии арҷгузорӣ ба гузашта, имрӯз ва ояндаи миллати шарафманди тоҷик, ки дар тӯли асрҳо барои истиқлол ва пешрафт мубориза бурдаанд, мебошад. Аз ин рӯ, таҷлили “Рӯзи Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон” дар кишвари азизамон мақоми махсуси худро касб намудааст. Ҳамзамон, дар ҷараёни муколамаҳои байналмилалӣ, тоҷикон ҳамчун мардуми маъруфи тамаддунпарвар дар арсаи ҷаҳонӣ шинохта шуда, пайваста мардуми кишварҳои гуногун ба онҳо табрику таҳният мерасонанд.
Бояд ёдовар шуд, ки 16 ноябри 1992 Рӯзи таърихӣ барои истиқлоли Тоҷикистон мебошад. Дар ин рӯз, нахустин бор Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон, ки дар натиҷаи раъйпурсии умумихалқӣ ва тибқи Конститутсия ба мақоми президентӣ интихоб гардида буд, 16 ноябри соли 1994 савганди садоқат ба халқ ва Ватани худ ёд кард. Ҷашни ин Рӯз ва барпо намудани чорабиниҳо бо аҳамияти махсуси таърихӣ ва садоқат ба давлат ва мардум, дар таърихи навини кишвар ҷойгоҳи муҳимро ишғол мекунад.
Истиқлолияти давлатӣ дар зиндагӣ ва кору фаъолияти мардум дигаргуниҳои зиёдеро эҷод намудааст. Дар даврони Истиқлолият дастовардҳои бунёдии бо роҳбарии абармарди ватандӯст, сиёсатмадор, сулҳпарвар ва хирадпеша дастовардҳои сиёсӣ, фарҳангӣ, забонӣ, иқтисодӣ, сиёсати хориҷӣ ва ҳамгироии миллиро ба даст овардем.
Истиқлолияти давлатӣ дар зиндагӣ ва фаъолияти мардум дигаргуниҳои амиқ ва муҳим низ эҷод намуд. Даврони истиқлолият барои Тоҷикистон як давраи таърихии пур аз дастовардҳо гардид, ки дар он ҷанбаҳои гуногуни ҳаёти кишвар сиёсӣ, иқтисодӣ, фарҳангӣ ва забонӣ такомул ёфтааст. Ин муваффақиятҳо, ки дар натиҷаи роҳбарии Пешвои ватандӯст, сиёсатмадор, сулҳпарвар ва хирадпеша, Пешвои миллат, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон, ба даст омадаанд, на танҳо пояҳои давлатдориро дар арсаи байналмилалӣ мустаҳкам сохтанд, балки барои мардум дар дохил низ шароити зиндагии беҳтар ва устуворро муҳайё кардаанд.
Бо раҳнамоии сулҳпарвонаи Президенти кишвар, тоҷикон муваффақ шуданд, ки дастовардҳои сиёсӣ, фарҳангӣ, забонӣ ва иқтисодиро ба бор оранд ва дар сатҳи байналмилалӣ мавқеи худро мустаҳкам намоянд. Истиқлоли давлатӣ барои Тоҷикистон на танҳо озодӣ, балки имконияти рушд ва инкишофи миллӣ дар ҳама самтҳоро фароҳам овард. Истиқлолияти давлатӣ барои Тоҷикистон, ки ҳамчун як кишвари мустақил ва соҳибихтиёр соҳиби президент, муаррифгари фарҳангу тамаддунпарвари тоҷикон дар арсаи байналмилалӣ муаррифӣ гардид, ки бисёре аз дастовардҳоро ба бор овард. Аз ҷумла, таъмини субот ва амнияти дохилӣ то таҳкими мавқеи хориҷии кишвар дар бахшҳои фарҳангӣ, сиёсӣ ва иқтисодӣ, дар даврони истиқлолият ба Тоҷикистон як давраи таърихии муваффақият ва рушд унвон гардид. Ин муваффақиятҳо ба мардум имконият доданд, ки дар муҳити осоиштаи сиёсӣ ва иқтисодӣ зиндагӣ кунанд, фарҳанги миллӣ ва забони тоҷикӣ ҳифз ва рушди бештар ёбад ва Тоҷикистон дар арсаи байналмилалӣ мавқеи худро мустаҳкам созад.
Ҷашни Рӯзи Президент ҳамчун арҷгузорӣ ба заҳматҳои Пешвои миллат, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар таърихи муосири Тоҷикистон ва нақши ӯ дар барқарории сулҳу субот дар кишвар мебошад. Пас аз ҳодисаҳои аввали истиқлол, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон бо хирад ва тавоноии сиёсии худ Тоҷикистонро аз бӯҳрон наҷот дод ва устувории давлатдориро барқарор намуд. Рӯзи Президент ба мардуми Тоҷикистон ёдоварӣ мекунад, ки ӯ бо кӯшишҳои зиёд ва муҳаббат ба мардуми худ дар роҳи тараққиёт ва рушди кишвар қадам гузошт.
Пешвои миллат, муҳатрам Эмомалӣ Раҳмон, дар тӯли зиёда аз 33 соли раҳбарӣ дар давраи истиқлолияти Тоҷикистон, бо истифодаи сиёсати хирадмандона ва дурандешона, ҳамкориҳои байналмилалиро тавсеа дод. Аз ҷумла, сиёсати "дарҳои боз"-и ӯ, ки асосан ба дипломатияи миллӣ ва шаффофият такя мекард, ба Тоҷикистон имконият дод, ки ҳамкориҳои мутақобилан судмандро бо беш аз 185 кишвар ва созмонҳои байналмилалӣ ба роҳ монад. Эмомалӣ Раҳмон инчунин кӯшиш кард, ки Тоҷикистон узви созмонҳои муҳими байналмилалӣ ва минтақавӣ гардад, ки ин барои таҳкими мавқеи кишвар дар сатҳи ҷаҳонӣ аҳамияти зиёд дошт. Ӯ робитаҳои сиёсӣ ва иқтисодии Тоҷикистонро бо давлатҳои гуногун ва минтақаҳои мухталиф тавсеа дод ва кишварро ба як намояндаи қобили эҳтиром дар ҷомеаи ҷаҳонӣ табдил намуд. Бо ин талошҳо, Тоҷикистон ҳамчун як кишвар бо қобилияти сарварӣ ва мавқеи устувор дар сиёсати ҷаҳонӣ ба назар мерасад.
Ҷумҳурии Тоҷикистон бо раҳбарии Пешвои миллат, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон, дар тӯли солҳои истиқлолият дар мубориза бо таҳдидҳои ҷаҳонӣ, махсусан даҳшатафканӣ, ифротгароӣ ва муомилоти ғайриқонунии маводи мухаддир, мақоми муҳим ва мушаххасе дар арсаи байналмилалӣ касб кард. Сиёсатҳои дурандешона ва хирадмандонаи ӯ дар ин ҷабҳаҳо Тоҷикистонро ба як шарики муассир ва эътимодбахш барои кишварҳои дигар ва созмонҳои байналмилалӣ мустаҳкамтар намуд.
Мавқеи Тоҷикистон дар ҳалли масъалаҳои муҳим, ба монанди сулҳ, амният, ва ҳифзи муҳити зист, алалхусус масъалаи об ва ҳифзи пиряхҳо, аз ҷониби ҷомеаи ҷаҳонӣ эҳтиром ва қадрдонӣ шудааст. Тоҷикистон бо сиёсати оқилона ва таъсирбахши худ на танҳо дар масъалаҳои минтақавӣ, балки дар масъалаҳои глобалӣ низ нақши фаъол ва ҳамоҳангро мебозад.
Пешвои миллат бо талошҳои пайваста дар таъмини амният ва муҳофизат аз хатарҳои глобалӣ, инчунин таваҷҷӯҳи махсус ба ҳифзи захираҳои обӣ ва пиряхҳо, ки барои минтақа ва ҷаҳон аҳамияти стратегӣ доранд, ҳамчун як раҳбари дурандеш ва масъулиятшинос дар арсаи ҷаҳонӣ шӯҳрат пайдо кардааст.
Роҳбарии хирадмандона ва сиёсати мутавозини хориҷии Пешвои миллат, Эмомалӣ Раҳмон, Тоҷикистонро кишвари соҳибистиқлол ва демократии муваффақ дар арсаи ҷаҳонӣ муаррифӣ намуд. Бо истифода аз стратегияҳои оқилона ва дурандешона, Тоҷикистон тавонист обрӯ ва нуфузи худро дар сатҳи глобалӣ афзоиш диҳад, ки ин ба ҳидоят ва талошҳои Пешвои миллат алоқаманд аст.
Сиёсати хориҷии хирадмандона, ки ба таҳкими ҳамкориҳо бо давлатҳои гуногун ва иштирок дар созмонҳои байналмилалӣ равона шуда, ба Тоҷикистон имкон дод, ки мавқеи бонуфузи худро таъмин кунад. Ин равишҳо ба кишвар имконият доданд, ки дар масъалаҳои амният, рушди иқтисодӣ ва ҳифзи манфиатҳои миллӣ дуруст амал кунад ва номи Тоҷикистонро ба ҷаҳониён шинохтатар кунад.
Бо сиёсати пешрафта ва роҳбарии дурандешона, Тоҷикистон ба рушди муносибатҳои минбаъда ва таҳкими робитаҳои муваффақи байналмилалӣ бо кишварҳои ҷаҳон комёб шуд. Мавқеи кишвар дар арсаи ҷаҳонӣ бо кӯшишҳои пайвастаи Пешвои миллат, муҳатрам Эмомалӣ Раҳмон ва саҳмгузории мардуми тоҷик, ҳамеша дар роҳи рушди устувор, таҳкими сулҳу амният ва пешравиҳо мусбат хоҳад буд, ки ба эҳёи Тоҷикистон ҳамчун як давлати мустақил кӯмак хоҳад кард.
Эмомалӣ Раҳмон, бо сиёсати дуруст ва хирадмандонаи худ, Тоҷикистонро ба як давлати бо мавқеи стратегӣ ва эҳтиром дар ҷомеаи байналмилалӣ табдил додааст. Ҳамзамон, мардуми Тоҷикистон бо ҳамбастагӣ ва талошҳои пайвастаи худ дар рушду тараққиёти кишвар саҳм мегузоранд, ки ин равиш ба ташаккули як ояндаи устувор ва амну ором барои Тоҷикистон ва минтақа мусоидат мекунад.
Пешвои миллат, муҳатрам Эмомалӣ Раҳмон, бо эътибор ба эҳтиёҷоти мардуми Тоҷикистон, бо ташаккули сиёсати дуруст ва хирадмандона, кишварро ба самти ояндаи беҳтар раҳнамоӣ кард. Ӯ бо кӯшиш ва заҳматҳои пайвастаи худ, дар шароити бисёр душвори ҷаҳон, тавонист миллатро ба пешрафту ваҳдат, рушди устувор ва оромии кишвар расонад.
Ҳамин тариқ, “Рӯзи Президент” ҳамчун рамзи ёдбуди эҳёи Тоҷикитон ва нақши Пешвои миллат дар таърихи Тоҷикистон ҷашн гирифта мешавад, на танҳо як рӯз барои арҷгузорӣ ба заҳматҳои ӯ, балки як фурсат барои эҳтиром гузоштан ба талошҳо ва кӯшишҳои пайвастаи ӯ дар таҳкими сулҳ, амният ва рушди кишвар ва минтақа мебошад.
Одинаев Абдуҳалим
ходими пешбари илмии шуъбаи Шарқи Миёна ва Наздики
Институти омӯзиши масъалаҳои давлатҳои Осиё ва Аврупои АМИТ